Είναι οι πανάδες οι νέες ρυτίδες;
Τα τελευταία χρόνια, δερματολόγοι, αισθητικοί, καθώς και μεγάλες βιομηχανίες καλλυντικών χαρακτηρίζουν τις κηλίδες της επιδερμίδας ως τις νέες ρυτίδες, για να υπογραμμίσουν τη μεγαλύτερη συχνότητα με την οποία εμφανίζονται πλέον σε σχέση με το παρελθόν, αλλά και το πόσο απασχολούν τις γυναίκες. Οι κηλίδες, με άλλα λόγια οι δυσχρωμίες του δέρματος, οφείλονται σε τοπική αύξηση της μελανίνης και εμφανίζονται στο πρόσωπο, το ντεκολτέ και τα χέρια, τις περιοχές δηλαδή που είναι περισσότερο εκτεθειμένες στον ήλιο. Προτιμούν δε τις γυναίκες σε ποσοστό 90% σε σχέση με τους άντρες, πράγμα που έχει να κάνει και με τις ορμόνες.
Η υπερμελάγχρωση, όπως αποκαλείται επιστημονικά το φαινόμενο των κηλίδων, είναι ένα από τα πιο χαρακτηριστικά σημάδια γήρανσης της επιδερμίδας και πιο συγκεκριμένα της φωτογήρανσης. Το φαινόμενο παρουσιάζει αύξηση τα τελευταία χρόνια, λόγω της υπερέκθεσης στον ήλιο χωρίς αντηλιακό (η γενιά των σημερινών 40ηδων δεν φορούσε αντηλιακό στην εφηβεία, ούτε καν στη δεκαετία των 20), της αυξημένης χρήσης αντισυλληπτικών (τα οποία επιφέρουν ορμονικές αλλαγές), των ορμονικών θεραπειών στις οποίες υποβάλλονται όλο και συχνότερα οι μεγαλύτερες γυναίκες και φυσικά των επιβλαβών ακτίνων του ήλιου.
Διαφέρουν οι κηλίδες από τις πανάδες;
Στα δικά μας μάτια μπορεί να φαίνονται το ίδιο πράγμα, όμως οι ειδικοί επισημαίνουν πως οι κηλίδες εμφανίζονται στις επιφανειακές στιβάδες του δέρματος, δηλαδή στην επιδερμίδα, ενώ οι πανάδες είναι βλάβες που συμβαίνουν στα βαθύτερα στρώματα του δέρματος και παρότι πιο ανοιχτόχρωμες, υποχωρούν δυσκολότερα. Οι κηλίδες εμφανίζονται συχνότερα σε σκουρόχρωμες επιδερμίδες που μαυρίζουν εύκολα και σε ηλικίες από 20 έως 40 ετών. Μπορεί όμως να εμφανιστούν και όψιμα, γύρω στα 50 έτη.
Πώς δημιουργούνται;
Όπως ακριβώς και το μαύρισμα, αλλά με λάθος τρόπο. Πιο συγκεκριμένα, όταν το δέρμα εκτίθεται στον ήλιο, στις βαθύτερες στιβάδες του ενεργοποιείται ένας μηχανισμός που παράγει μελανίνη, ώστε να σκουρύνει το δέρμα και να μπορέσει να προστατευθεί από την υπεριώδη ακτινοβολία, πρόκειται δηλαδή για έναν φυσιολογικό αμυντικό μηχανισμό απέναντι στον ήλιο. Στην περίπτωση των κηλίδων όμως, η λειτουργία των μελανοκυττάρων, των κυττάρων δηλαδή που είναι υπεύθυνα για τον παραπάνω μηχανισμό, απορρυθμίζεται για αδιευκρίνιστους λόγους - ενδεχομένως και ορμονικούς - με αποτέλεσμα την υπερπαραγωγή ή τη λάθος κατανομή μελανίνης στην επιδερμίδα.
Οι παράγοντες που επιβαρύνουν
Καθώς δεν έχει βρεθεί ακόμη για ποιους ακριβώς λόγους απορρυθμίζεται η λειτουργία των μελανοκυττάρων, περιοριζόμαστε στο να αναγνωρίσουμε τους παράγοντες εκείνους που οδηγούν στην εκδήλωση των κηλίδων. Πρόκειται για την υπερέκθεση στον ήλιο, τη θερμότητα, τις ορμονικές αλλαγές που μπορεί να προέρχονται από την εγκυμοσύνη, την εμμηνόπαυση, τη λήψη αντισυλληπτικών ή την ορμονοθεραπεία, τη λήψη συγκεκριμένων φαρμάκων και αντιβιοτικών, αλλά και το στρες σύμφωνα με καινούργιες έρευνες.
Πρόληψη
Τα καλά νέα είναι ότι οι κηλίδες δεν είναι κάτι επικίνδυνο, ούτε σηματοδοτούν καρκίνο του δέρματος. Αυτό όμως δεν σημαίνει ότι δεν πρέπει να προστατευόμαστε από τον σχηματισμό τους και ο μόνος τρόπος είναι η χρήση αντηλιακού σε όλα τα σημεία του σώματος που εκτίθενται στον ήλιο, καθόλη τη διάρκεια του χρόνου. Προτιμήστε κάποιο προϊόν με δείκτη προστασίας τουλάχιστον 30 SPF και ιδανικά με την ένδειξη anti-spot που σημαίνει ότι είναι εμπλουτισμένο με συστατικά που δρουν ενάντια στον σχηματισμό κηλίδων. Είναι σημαντικό να χρησιμοποιείτε αντηλιακό και τις χειμωνιάτικες με συννεφιά ημέρες. Κατά τη διάρκεια του καλοκαιριού και των ζεστών ημερών, καλό θα είναι να αποφεύγετε και την έκθεση στη ζέστη όσο αυτό είναι εφικτό, προτιμώντας σκιερά και δροσερά μέρη και φορώντας καπέλο. Τέλος, μην αμελείτε την τακτική απολέπιση της επιδερμίδας με κάποιο εξειδικευμένο προϊόν.
Αντιμετώπιση
Όσο πιο νωρίς επιτεθείτε στις κηλίδες τόσο το καλύτερο. Αν μετασχηματιστούν σε πανάδες, η εικόνα τους μάλλον δεν θα βελτιωθεί. Γι’ αυτό, με την πρώτη εμφάνισή τους και ιδανικά μετά το τέλος του καλοκαιριού, μπορείτε να επιλέξετε κάποια λευκαντική κρέμα που θα χρησιμοποιείτε τη νύχτα μετά τον καθαρισμό της επιδερμίδας. Προσοχή, αν θέλετε να χρησιμοποιείτε την κρέμα και το πρωί, θα πρέπει πάντα να βάζετε και αντηλιακό. Οι κρέμες αυτές δεν εξαφανίζουν τις δυσχρωμίες, αλλά τις απαλύνουν, αποχρωματίζοντας σταδιακά τη συσσωρευμένη μελανίνη. Το σπουδαιότερο όμως, είναι ότι δρουν σε κάποιον βαθμό και προληπτικά, καθώς χάρη στους αντιοξειδωτικούς παράγοντες που περιέχουν, οχυρώνουν την επιδερμίδα απέναντι στους επιβλαβείς παράγοντες. Ο γιατρός είναι εκείνος που θα σας συστήσει την κατάλληλη για το δικό σας δέρμα κρέμα. Αν πάλι το πρόβλημα επιμένει ή επιθυμείτε μια πιο δραστική λύση, οι επιλογές σας βρίσκονται ανάμεσα στο πίλινγκ, το λέιζερ και τη μεσοθεραπεία και ο μόνος αρμόδιος για να σας τις υποδείξει είναι ο δερματολόγος.
